فرآیند تصمیم گیری مخاطره آمیز یکی از مهمترین پردازش های شناختی، به خصوص در زندگی اجتماعی، به حساب می آید. از میان آزمون ها و پرسشنامه هایی که تاکنون برای ارزیابی این فرآیند طراحی و معرفی شده اند، آزمون قمار (Gambling Task=GT) مقبولیت جهانی بیشتری یافته است. آزمون قمار فرد را در شرایطی قرار می دهد که می بایست بین گزینه هایی با سود زیاد در حال، ولی ضرر بیشتر در انتها (کارت های بد) و گزینه هایی با سود کم در حال، ولی ضرر کمتر در انتها (کارت های خوب)، یکی را انتخاب کند. مولفان مقاله، ضمن طراحی دو آزمون متفاوت بر اساس منطق اولیه آزمون GT (آزمون GT فارسی کامپیوتری و آزمون GT فارسی ترکیبی با کاربرد مشترک کارت دستی و کامپیوتری)، کارآیی نسخه های مختلف (بر اساس ضرایب برد و باخت) این دو آزمون را در دو مطالعه جداگانه ارزیابی نمودند. مطالعه اول، روی 34 دانشجوی دندانپزشکی و مطالعه دوم، روی 83 دانش آموز دبیرستانی انجام شد. در این دو مطالعه، بین نتایج نسخه های مختلف این دو آزمون و نسخه اصلی آزمون GT دانشگاه آیووا، هیچ تفاوت معنی داری مشاهده نشد، اما نتایج به کارگیری این آزمون با نتایج سایر مطالعات منتشر شده، تفاوت فاحشی را نشان می دهد به طوری که در هر دو مطالعه مولفان مقاله، آزمودنی ها هیچ جهت گیری مشخصی به سمت دسته کارت های A و B (کارت های بد) یا C وD (کارت های خوب) نشان ندادند، اما به صورت کاملا معنی داری از کارت های B و D (کارت هایی که تعداد دفعات باخت کمتری دارند) انتخاب می کردند و از دسته های A و C (کارتهایی که تعداد دفعات باخت بیشتری دارند) دوری می جستند. به عقیده مجریان این طرح، این اختلاف در نتایج ممکن است ناشی از یک تفاوت بین فرهنگی باشد؛ یعنی اینکه سازمان شناختی افراد مورد مطالعه ما ( و احتمالا سایر گروههای ایرانی) بر اساس تلاش برای دوری از گزند، بدون توجه به مقدار آن شکل گرفته است.

هدف: تصمیم گیری مخاطره آمیز را می توان یکی از اساسی ترین مکانیزم های زیربنایی رفتارهای تکانشی و اعتیاد دانست. هدف این مطالعه مقایسه تصمیم گیری مخاطره آمیز در افراد مصرف کننده اوپیوم و همتایان سالم بود.روش: در این پژوهش مقطعی علی-مقایسه ای، 50 مصرف کننده اوپیوم و 50 غیر مصرف کننده که از نظر سن و جنس با گروه مصرف کننده همتا شده بودند، شرکت داده شدند. آزمون عصب شناختی خطرپذیری بادکنکی برای سنجش تصمیم گیری مخاطره آمیز استفاده شد.یافته ها: بین دو گروه افراد مصرف کننده و غیر مصرف کننده از نظر میانگین دفعات باد شدن بادکنک هایی که ترکیده اند، میانگین تعداد دفعات باد شدن کل بادکنک ها و حداقل دفعات باد کردن یک بادکنک تفاوت معنا داری به دست آمد.نتیجه گیری: افراد مصرف کننده اپیوم نسبت به افراد سالم از تصمیم گیری مخاطره آمیز بیشتری برخوردارند.

زمینه و هدف: بررسی و شناخت مکانیزم های عصب شناختی درگیر در مصرف سیگار می تواند در درمان آن موثر باشد. هدف این مطالعه، بررسی مقایسه ای تصمیم گیری مخاطره آمیز و کنترل مهار در افراد سیگاری و سالم بود.مواد و روش ها: 40 فرد سیگاری و 40 فرد غیر سیگاری از شهر تهران در سال 90-1389 به روش نمونه گیری در دسترس به عنوان نمونه انتخاب و مورد مقایسه قرار گرفتند. این پژوهش پس رویدادی از نوع علی-مقایسه ای بود، از آزمون های عصب شناختی برو/نرو (حرکت/مهار حرکت) جهت سنجش کنترل مهاری و خطرپذیری بادکنکی برای سنجش تصمیم گیری مخاطره آمیز مورد استفاده قرار گرفت. برای تحلیل داده ها آزمون Student-t به کار برده شد.یافته ها: تفاوتی بین دو گروه سیگاری و غیر سیگاری در آزمون برو/ نرو در مرحله حرکت دیده نشد (P<0.05)، اما در مرحله بازداری (توقف حرکت) گروه سیگاری عملکرد ضعیف تری داشتند (P<0.01). همچنین نتایج نشان داد که افراد سیگاری در مقیاس خطرپذیری بادکنکی در مقایسه با گروه غیر سیگاری خطرپذیری بیشتری در تصمیم گیری نشان می دهند (P<0.01).نتیجه گیری: با توجه به نقص در تصمیم گیری مخاطره آمیز و نقص در بازداری در افراد سیگاری، این ویژگی ها می تواند به عنوان عوامل مستعد آسیب زا در نظر گرفته شود و در پیش گیری و درمان افراد سیگاری مورد توجه قرار گیرد.

زمینه: رفتارهای تکانشی و خطرپذیری در برگیرنده طیف گسترده ای از رفتارهای رشد نیافته و لذت جویانه هستند. یکی از مشکلات افراد چاق، ناتوانی در عدم مصرف مواد غذایی ممنوع شده برای آنان است.هدف: مطالعه به منظور مقایسه تکانش گری و تصمیم گیری مخاطره آمیز افراد چاق با افراد دارای وزن طبیعی انجام شد.مواد و روش ها: در این مطالعه تحلیلی که در سال  1389در تهران انجام شد، 100 نفر از افراد چاق دارای شاخص توده بدنی بالای30  کیلوگرم بر مترمربع با 100 نفر از افراد دارای وزن عادی (شاخص توده بدنی معادل 25 کیلوگرم بر مترمربع و کم تر) مقایسه شدند. هر دو گروه در دو آزمون سنجش تصمیم گیری مخاطره آمیز بارت و تکانش گری برو-نرو، به صورت نرم افزاری و سلامت عمومی و تحرک روزانه شرکت کردند. داده ها با استفاده از آزمون آماری تی مستقل تحلیل شدند.یافته ها: افرادی که تکانش گری بالاتری داشتند، نمی توانستند از لذایذ زودگذر گذشته چشم پوشی کنند و رفتارهای سالم بلندمدت اتخاذ کنند. تعداد عکس العمل اشتباه و میانگین مدت زمان صرف شده افراد چاق بیش تر از افراد عادی بود که نشان می داد تکانش گری در افراد چاق بیش تر از افراد عادی است. همچنین افراد چاق تصمیم گیری مخاطره آمیز بیش تری داشتند و در انتخاب رفتارها و روش های زندگی سالم بیش تر خطر می کردند.نتیجه گیری: با توجه به یافته ها، بهتر است تصمیم گیری و درمان تکانش گری را به عنوان یک درمان روان شناختی چاقی به متخصصان معرفی نمود و فقط به درمان های فیزیکی و جسمی از جمله رژیم های غذایی، ورزش و فعالیت بدنی اکتفا نکرد.

زمینه و هدف: این پژوهش با هدف بررسی نقش حساسیت پردازش حسی بر مولتیپل اسکلرروزیس با میانجیگری کارکرد تصمیم گیری مخاطره آمیز انجام شد. مواد و روش ها: روش پژوهش توصیفی همبستگی از نوع مدیابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس انجمن ام اس تهران بودند. 200 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و مقیاس های شخص با حساسیت پردازش حسی بالا (HSPS)، آزمون قمار آیوا (IGT)و مقیاس وضعیت نانوانی گسترده (EDSS) جهت جمع آوری اطلاعات استفاده شد. یافته ها: تحلیل همبستگی نشان داد که رابطه معناداری بین حساسیت پردازش حسی با مولتیپل اسکلروزیس, و کارکرد تصمیم گیری مخاطره آمیز وجود دارد. براساس نتایج میانجیگری، تاثیر حساسیت پردازش حسی بر مولتیپل اسکلروزیس به واسطه گری تصمیم گیری مخاطره آمیز تعدیل یافت. نتیجه گیری: می توان نتیجه گرفت مدل ساختاری حساسیت پردازش حسی، کارکرد تصمیم گیری مخاطره آمیز و بیماری مولتیپل اسکلروزیس از برازش خوب برخوردار است.

مقدمه: پردازش شناختی برای انتخاب بهترین گزینه در شرایطی که انتخاب هر گزینه باری از سود یا زیان در بر دارد، تصمیم گیری مخاطره آمیز خوانده می شود. آزمون قمار و آزمون کاهش اهمیت تعویقی ابزارهای عصب شناختی هستند که برای بررسی این فرآیند طراحی شده اند. در مطالعهی حاضر سعی شده است که راهکارتصمیم گیری مخاطره آمیز در گروهی از بیماران مبتلا به اختلال شخصیت ضد اجتماعی و مرزی طی یک مطالعه قطعی تحلیلی با عملکرد افراد طبیعی مقایسه شود.روش کار: نمونه مورد مطالعه 24 مرد در گروه اختلال شخصیت ضداجتماعی و 28 نفر (20 مرد و 8 زن) در گروه اختلال شخصیت مرزی بودند که بر اساس مصاحبه بالینی وCID II  در سال های 86 1385 از بیماران مراجعه کننده به بیمارستان روزبه تهران و مرکز مراقبت بعد از خروج وابسته به سازمان زندانها به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. نمره آزمون قمار بر حسب اختلاف بین کارت های سودآور و زیان آور و ثابت کاهش ارزش تعویقی بر اساس ضریب κ نمودار هیپربولیک کاهش ارزش تعویقی به دست آمد. از آزمون آنالیز واریانس یک سویه برای مقایسه دو گروه فوق با 25 فرد گروه شاهد استفاده شد.یافته ها: در آزمون کاهش اهمیت تعویقی، ضریب κ  مبتلایان به طور قابل ملاحظه ای از افراد شاهد بزرگتر است. در آزمون قمار، تفاوت معنی داری بین گروه ها وجود ندارد هر چند گروه با اختلال شخصیت گرایش بیشتری به انتخاب کارت های زیان آور نسبت به افراد گروه شاهد دارند.نتیجه گیری: گرایش بیشتر به انتخاب کارت های زیان آور در گروه مبتلایان به اختلال شخصیت ضداجتماعی نشان دهنده اختلال در تصمیم گیری مخاطره آمیز است که شاید نشانه ای عصب شناختی از عملکرد مختل ناحیه قشر میانی تحتانی پره فرونتال در این افراد باشد.  ضریب κ بزرگ تر به این معنی است که با گذشت زمان در مبتلایان نسبت به افراد طبیعی، بیشتر از ارزش پاداش کاسته می شود.

هدف: نوجوانی یکی از حـساس ترین مراحل زندگی در رشد و تکامل سلامت جـسمی، روانی و اجـتماعی می باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی عملکرد خانواده و رفتارهای مخاطره آمیز نوجوانان انجام شد.مواد و روش: پژوهش حاضر از نوع آمیخته یعنی از نوع کمی کیفی بود که به صورت مقطعی انجام شد. جامعه آماری در بخش کمی دانش آموزان دختر و پسر در مقطع دوم متوسطه اداره آموزش و پرورش ناحیه 3 کرمانشاه و در بخش کیفی والدین دانش آموزان بود.جمع آوری داده ها از طریق پرسش نامه و مصاحبه بود.یافته ها: یافته ها نشان داد بین رفتارهای مخاطره آمیز نوجوانان با عملکرد خانواده ارتباط معنی دار وجود دارد و در بخش کیفی قطع شدن حمایت های عاطفی و همچنین ایجاد خلأ در زندگی مقوله محوری بودند. نتیجه گیری: بین حل مشکل و رفتارهای پرخطر شامل گرایش به خشونت،گرایش به سیگار ومواد مخدر همبستگی مثبت وجود دارد همچنین بین ارتباط با رفتارهای ذکرشده همبستگی مثبت وجود دارد و براساس نتایج مطالعه ایجاد و گسترش واحد مددکاری اجتماعی و مداخلات تخصصی آنها ضرورت دارد.

مقدمه: رفتارهای مخاطره آمیز را به عنوان رفتار هایی که با بعضی از نتایج نامطلوب همبسته هستند تعریف می کنند و نوجوانی دوره مهمی برای شروع رفتارهای مخاطره آمیز است. نوجوانان به موقعیت های مخاطره ای تمایل دارند و در ایران آسیب های اجتماعی عمده و درحال گسترشی وجود دارد. این مطالعه با هدف بررسی ترتیب اولویت عوامل موثر بر رفتارهای مخاطره آمیز نوجوانان وکمک به دقت تصمیم گیری های مربوط به کاهش رفتارهای مخاطره آمیز و همچنین بررسی نقش جنسیت در تاثیر عوامل مذکور انجام شد.روش: این مطالعه از نوع همبستگی با استفاده از روش های نمونه گیری خوشه ای و هدفمند روی 316 دانش آموز شهر زاهدان در سال 1383-84 انجام شد. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه های پژوهشگرساخته رفتارهای مخاطره آمیز، عملکرد خانواده، ساخت خانواده، خویشتن داری و سبک دلبستگی بود. داده ها پس از جمع آوری با نرم افزار SPSS 15.5 و با آزمون های همبستگی و رگرسیون گام به گام تحلیل شد.یافته ها: ترتیب ورود متغیرها به الگوی پیش بینی رفتارهای مخاطره آمیز نوجوانان "کنترل در مقابل آزادی"، "خویشتن داری"، "کنترل به شیوه متقاعدسازی" و "حل اختلاف اعضای خانواده به شیوه متقاعدسازی" بود. ترتیب ورود متغیرها به الگوی پیش بینی رفتارهای مخاطره آمیز در دختران و پسران متفاوت بود.نتیجه گیری: کنترل به شیوه متقاعد سازی توسط والدین و تقویت خویشتن داری از مهم ترین اقداماتی است که برای کاهش رفتارهای مخاطره آمیز نوجوانان پیشنهاد می شود.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.